ယနေ့ခေတ် လူမှုကွန်ရက်များတွင် “နောက်ဘာဖြစ်လာမလဲ သင်မယုံနိုင်ဘူး” သို့မဟုတ် “ဒီရိုးရှင်းတဲ့ အကွက်တစ်ခုက အရာအားလုံးကို ပြောင်းလဲပေးလိမ့်မယ်” စသည့် ခေါင်းစဉ်မျိုးကို မကြာခဏ တွေ့ရတတ်ပါသည်။ Clickbait ဟု လူသိများသော ဤအာရုံစိုက်မှုကို ဆွဲဆောင်သည့် ခေါင်းစဉ်များသည် သင့်အား link တစ်ခုကို နှိပ်ရန် ဆွဲဆောင်ရန် ဒီဇိုင်းထုတ်ထားပြီး၊ မကြာခဏ သိချင်စိတ်၊ အံ့အားသင့်မှု သို့မဟုတ် စိတ်လှုပ်ရှားဖွယ်ရာများကို အသုံးပြု၍ ဖြစ်သည်။ Clickbait သည် ကျယ်ပြန့်စွာ တွေ့ရှိရသော်လည်း ပထမတစ်ချက်တွင် အန္တရာယ်မရှိ သို့မဟုတ် ဖျော်ဖြေမှုပင်ဖြစ်နိုင်သော်လည်း၊ အွန်လိုင်းမီဒီယာ၊ အသုံးပြုသူများနှင့် လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုလုံးအတွက် ပိုမိုနက်ရှိုင်းသော အကျိုးဆက်များ ရှိပါသည်။
ဤဆောင်းပါးတွင် clickbait ဆိုသည်မှာ အဘယ်အရာ၊ အဘယ်ကြောင့် အသုံးပြုသည်၊ ၎င်းသည် အကြောင်းအရာ၏ အရည်အသွေးနှင့် ကျွန်ုပ်တို့ သတင်းအချက်အလက်များ စားသုံးပုံတို့အပေါ် မည်သို့မျှ ဆိုးကျိုးသက်ရောက်မှုများ ရှိသည်ကို လေ့လာကြည့်ရှုပါမည်။
Clickbait ဆိုတာ ဘာလဲ?
Clickbait ဆိုသည်မှာ အသုံးပြုသူများအား link တစ်ခုကို နှိပ်ရန် အားပေးရန်အတွက် အထူးပြုလုပ်ထားသော အွန်လိုင်းအကြောင်းအရာ၊ အများအားဖြင့် ခေါင်းစဉ်များကို ရည်ညွှန်းသည်။ ၎င်းသည် သင် တစ်ကြိမ် နှိပ်လိုက်သည်နှင့်၊ အမှန်တကယ် အကြောင်းအရာသည် ခေါင်းစဉ်က သင့်အား ယုံကြည်စေသည်ထက် ပို၍ စိတ်ဝင်စားဖွယ် သို့မဟုတ် အသိပေးဖွယ် နည်းပါးသည်။ Clickbait ၏ ရည်မှန်းချက်မှာ အသိပေးရန် မဟုတ်ဘဲ၊ ဝဘ်ဆိုဒ်သို့ traffic မောင်းနှင်ရန်၊ ကြော်ငြာဝင်ငွေ ရရှိရန် သို့မဟုတ် အသုံးပြုသူ ပါဝင်မှုကို မြှင့်တင်ရန်ဖြစ်ပြီး၊ မကြာခဏ အရည်အသွေးမြင့် အကြောင်းအရာခေါင်းစဉ်များဖြင့် လှည့်ဖြားခြင်း ဖြစ်သည်။
Clickbait သည် အများအားဖြင့် အောက်ပါ ဗျူဟာများကို အသုံးပြုသည်-
- အသေးစိတ်မရှိသော ခေါင်းစဉ်များ။ “နောက်ဘာဖြစ်လာမလဲ သင်မယုံနိုင်ဘူး”
- ချဲ့ကားခြင်း။ “ဒါက သင့်ဘဝကို ထာဝရ ပြောင်းလဲပေးလိမ့်မယ်”
- ညှို့ယူဖြားယောင်းခြင်း။ “ဒီလူလုပ်ခဲ့တာက သင့်ကို အံ့အားသင့်စေမှာပါ”
- စာရင်းများနှင့် နံပါတ်များ။ “သင်ဘယ်တော့မှ မသိခဲ့တဲ့ လျှို့ဝှက်ချက် ၁၀ ခု”
Clickbait ကို အဘယ့်ကြောင့် အသုံးပြုသနည်း။
Clickbait သည် အကြောင်းရင်းများစွာဖြင့် ထိရောက်မှုရှိပြီး၊ အဓိကအားဖြင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ လှုံ့ဆော်မှုများနှင့် အင်တာနက်၏ စီးပွားရေးပုံစံတို့နှင့် ဆက်စပ်နေသည်။
- သိချင်စိတ် ကွာဟချက်
Clickbait သည် သိချင်စိတ်ကွာဟချက်ဟု လူသိများသော အယူအဆကို အသုံးချသည်။ ဆိုလိုသည်မှာ သင်သိပြီးသားနှင့် သင်သိလိုသည်တို့ကြား ကွာဟချက်ဖြစ်သည်။ ခေါင်းစဉ်များကို ဤကွာဟချက်ကို ဖန်တီးရန် ပြုလုပ်ထားသောကြောင့် စာဖတ်သူများသည် ၎င်းတို့၏ သိချင်စိတ်ကို ဖြည့်ဆည်းရန် နှိပ်ရန် လိုအပ်သည်ဟု ခံစားရစေသည်။ ဤစိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဆွဲဆောင်မှုကို တွန်းလှန်ရန် ခက်ခဲသောကြောင့် clickbait ခေါင်းစဉ်များသည် click များရရှိရန် အလွန်အောင်မြင်ပါသည်။
- ကြော်ငြာဝင်ငွေ အမြင့်ဆုံးရရှိရန်
ဝဘ်ဆိုဒ်တစ်ခုသည် click များများရလေ၊ ကြော်ငြာများ ပြသရန် အခွင့်အလမ်း ပိုများလေ ဖြစ်သည်။ Clickbait သည် traffic မြင့်မားစွာ ဖြစ်ပေါ်စေပြီး၊ ၎င်းသည် ကြော်ငြာပြသမှုများ ပိုမိုရရှိစေပြီး၊ ၎င်းနောက်တွင် ကြော်ငြာဝင်ငွေ ပိုမိုရရှိစေသည်။ ငွေရှာရန် ကြော်ငြာများကို အားကိုးသော အကြောင်းအရာဖန်တီးသူများနှင့် ဝဘ်ဆိုဒ်များအတွက်၊ clickbait သည် ဝင်ငွေကို မြှင့်တင်ရန် မြန်ဆန်လွယ်ကူသော နည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်သည်။
- ပါဝင်ဆောင်ရွက်မှုနှင့် လူမှုကွန်ရက် ရှယ်ယာများ
လူမှုကွန်ရက် ပလက်ဖောင်းများတွင် algorithm များသည် like, share နှင့် comment များကဲ့သို့သော ပါဝင်ဆောင်ရွက်မှု ပိုမိုရရှိသော အကြောင်းအရာများကို ဦးစားပေး ပြသသည်။ Clickbait သည် စိတ်ခံစားမှုဆိုင်ရာ တုံ့ပြန်မှုကို ဖြစ်ပေါ်စေရန် ဒီဇိုင်းထုတ်ထားသောကြောင့် ဤပါဝင်ဆောင်ရွက်မှုကို မကြာခဏ ရရှိသည်။ အကြောင်းအရာသည် ကြော်ငြာနှင့် မကိုက်ညီသော်လည်း၊ အသုံးပြုသူများသည် စိတ်လှုပ်ရှားဖွယ် ခေါင်းစဉ်ကို အခြေခံ၍သာ ၎င်းကို မျှဝေနိုင်သည်။
- မြန်ဆန်ပြီး စျေးသက်သာသော အကြောင်းအရာ ထုတ်လုပ်မှု
အရည်အသွေးမြင့်၊ စုံစမ်းထောက်လှမ်းမှု သို့မဟုတ် ကောင်းစွာ သုတေသနပြုထားသော အကြောင်းအရာများ ထုတ်လုပ်ခြင်းသည် အချိန်၊ ကြိုးစားအားထုတ်မှုနှင့် ငွေကြေးများစွာ ကုန်ကျသည်။ ဆန့်ကျင်ဘက်အနေဖြင့် clickbait သည် ဖန်တီးရန် စျေးသက်သာသည်။ အဟောင်းသတင်းအချက်အလက်များကို ပြန်လည်အသုံးပြုခြင်း၊ ဆွဲဆောင်မှုရှိသော ခေါင်းစဉ်များ အသုံးပြုခြင်းနှင့် အရည်အသွေးထက် အရေအတွက်ကို အာရုံစိုက်ခြင်းဖြင့် မီဒီယာများသည် clickbait ဆောင်းပါးများကို အမြန် ထုတ်လုပ်နိုင်သည်။
Clickbait ၏ ဆိုးကျိုးများ
Clickbait သည် အာရုံစိုက်မှုကို ဆွဲဆောင်ရန် အန္တရာယ်မရှိသော နည်းလမ်းတစ်ခု ဖြစ်ပုံရသော်လည်း၊ ၎င်း၏ ကျယ်ပြန့်စွာ အသုံးပြုမှုသည် မီဒီယာ ဂေဟစနစ်၊ တစ်ဦးချင်း အသုံးပြုသူများနှင့် ယေဘုယျအားဖြင့် လူ့အဖွဲ့အစည်းအပေါ် ဆိုးကျိုးသက်ရောက်မှုများ ရှိသည်။
- မီဒီယာအပေါ် ယုံကြည်မှု ပျက်ပြားခြင်း
Clickbait ၏ အကြီးမားဆုံး အကျိုးဆက်တစ်ခုမှာ မီဒီယာအပေါ် ယုံကြည်မှု ပျက်ပြားခြင်း ဖြစ်သည်။ သတင်းဌာနများသည် clickbait ဗျူဟာများကို ကိုးကားလာသည်နှင့်အမျှ စာဖတ်သူများသည် စိတ်လှုပ်ရှားဖွယ်ရာ၊ လှည့်ဖြားသော ခေါင်းစဉ်များကို စိတ်ပျက်လာကြသည်။ ၎င်းသည် ယုံကြည်မှုကို ထိခိုက်စေပြီး clickbait ကို အသုံးပြုသည့်ဆိုက်ကိုသာမက ယေဘုယျအားဖြင့် သတင်းဌာနများအပေါ်ပါ သံသယဖြစ်လာစေသည်။ လူများသည် ၎င်းတို့ စားသုံးနေသော အကြောင်းအရာသည် မှန်ကန်မှုရှိမရှိ သို့မဟုတ် လှည့်စားမှု ရှိမရှိကို မေးခွန်းထုတ်လာကြသည်။
- သတင်းအမှားနှင့် လှည့်စားမှု
Clickbait ခေါင်းစဉ်များသည် ဆောင်းပါး၏ အမှန်တကယ် အကြောင်းအရာကို မကြာခဏ လွဲမှားစွာ တင်ပြလေ့ရှိပြီး၊ အဖြစ်အပျက်များ သို့မဟုတ် အချက်အလက်များ၏ ဖြားယောင်းသော ဗားရှင်းကို ဖန်တီးပေးသည်။ ၎င်းသည် သတင်းအမှားများ ပျံ့နှံ့စေနိုင်ပြီး အထူးသဖြင့် လူများသည် အကြောင်းအရာအပြည့်အစုံကို မဖတ်ဘဲ ခေါင်းစဉ်ကိုသာ အခြေခံ၍ ဆောင်းပါးများကို မျှဝေလေ့ရှိသည့် လူမှုကွန်ရက်များတွင် ဖြစ်သည်။ သတင်းအမှားများသည် ကျန်းမာရေး၊ နိုင်ငံရေး သို့မဟုတ် လူမှုရေး ကိစ္စရပ်များကဲ့သို့ အရေးကြီးသော အကြောင်းအရာများနှင့် သက်ဆိုင်သည့်အခါ အထူးသဖြင့် လက်တွေ့ကမ္ဘာတွင် အကျိုးဆက်များ ရှိနိုင်သည်။
- အကြောင်းအရာ၏ အရည်အသွေး နိမ့်ကျခြင်း
Clickbait သည် ဆွဲဆောင်မှုထက် ပါဝင်မှုကို ဦးစားပေးသည်။ ဆိုလိုသည်မှာ အကြောင်းအရာ၏ အရည်အသွေး ထိခိုက်သည်။ နက်ရှိုင်းသော ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှု သို့မဟုတ် တွေးခေါ်ဆင်ခြင်သုံးသပ်မှုဆိုင်ရာ ရှုထောင့်များကို ပေးစွမ်းမည့်အစား၊ clickbait ဆောင်းပါးများသည် မကြာခဏ စာဖတ်သူများကို ကြော်ငြာများ ပြသရန် လုံလောက်သော အချိန်အတွင်း စာမျက်နှာပေါ်တွင် ထိန်းထားရန် ဒီဇိုင်းထုတ်ထားသော အပေါ်ယံ အကြောင်းအရာများကိုသာ ပေးစွမ်းလေ့ရှိသည်။ ကာလကြာလာသည်နှင့်အမျှ၊ ၎င်းသည် အွန်လိုင်းအကြောင်းအရာများကို တုံးအ စေခြင်းအား ပံ့ပိုးပေးပြီး၊ တကယ့်သတင်းအချက်အလက်ကို ကျော်လွန်သွားသည်။
- အသုံးပြုသူများ၏ အချိန်ကို ဖြုန်းတီးခြင်း
Clickbait ကို ယုံကြည်သော အသုံးပြုသူများသည် ခေါင်းစဉ်တွင်ပြထားသည့်အတိုင်း မပေးသော ဆောင်းပါးများကို နှိပ်မိလေ့ရှိသည်။ ၎င်းသည် စိတ်ပျက်ခြင်း၊ အချိန်ဖြုန်းတီးခြင်းနှင့် လှည့်စားခံရသည်ဟု ခံစားရခြင်းတို့ကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ ရေရှည်တွင် အသုံးပြုသူများသည် လှည့်စားမှု သို့မဟုတ် အသုံးမဝင်သော အကြောင်းအရာများ၏ စဉ်ဆက်မပြတ် တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် သတင်းများကို အလုံးစုံ စိတ်ဝင်စားမှု နည်းပါးသွားနိုင်သည်။
- မကောင်းသော အကြောင်းအရာများကို ဖြန့်ဝေပေးသော Algorithm များ
လူမှုကွန်ရက် ပလက်ဖောင်းများနှင့် ရှာဖွေရေးအင်ဂျင်များသည် မည်သည့်အကြောင်းအရာကို အသုံးပြုသူများအား ပြသရမည်ကို ဆုံးဖြတ်ရန် algorithm များကို အသုံးပြုသည်။ Clickbait သည် algorithmic မြင်နိုင်စွမ်းအတွက် အဓိက တိုင်းတာမှုများဖြစ်သည့် click, comment နှင့် share များကို ဆွဲဆောင်သောကြောင့် ဤ algorithm များမှ ဆုလာဘ် ရရှိလေ့ရှိသည်။ ဆိုလိုသည်မှာ clickbait အကြောင်းအရာသည် ပိုမိုမြင်သာမှု ရရှိပြီး၊ ကောင်းစွာ သုတေသနပြုထားသော သို့မဟုတ် အရည်အသွေးမြင့် ဆောင်းပါးများကို feed အောက်ခြေသို့ တွန်းပို့သည်။ ရလဒ်အနေဖြင့် အဓိပ္ပါယ်ရှိသော အကြောင်းအရာများကို ရှာဖွေရန် ပိုမိုခက်ခဲလာသည်။
- ကွဲပြားမှုနှင့် အပြုသဘောဆောင်မှု နည်းပါးလာခြင်းကို မီးထိုးပေးခြင်း
စိတ်လှုပ်ရှားဖွယ် ခေါင်းစဉ်များသည် အထူးသဖြင့် နိုင်ငံရေး သို့မဟုတ် လူမှုရေးပြဿနာများနှင့် ဆက်စပ်၍ clickbait ကို အသုံးပြုသည့်အခါတွင် အပြုသဘောဆောင်မှု နည်းပါးလာခြင်းကို မီးထိုးပေးနိုင်သည်။ ချဲ့ကားသော သို့မဟုတ် လှည့်ဖြားသော သတင်းအချက်အလက်များကို တင်ပြခြင်းအားဖြင့်၊ clickbait သည် ကြောက်ရွံ့မှု၊ ဒေါသ သို့မဟုတ် ဒေါမာန်ကို လှုံ့ဆော်သည်၊ လူမှုရေး ကွဲပြားမှုများကို နက်ရှိုင်းစေပြီး echo chamber effect တွင် ပံ့ပိုးပေးထားသည်။ လူများသည် ၎င်းတို့၏ ရှိရင်းစွဲယုံကြည်ချက်ကို အားကောင်းစေသည့် အကြောင်းအရာနှင့်သာ ပါဝင် ချိတ်ဆက်နေကြသည်။
Clickbait ကို ဘယ်လို ရှောင်ရှားမလဲ
Clickbait ပြည့်နှက်နေသော အွန်လိုင်းလောကကို လမ်းညွှန်ရန်၊ ထောင်ချောက်ထဲ မကျရောက်စေရန် အောက်ပါ ဗျူဟာအချို့ကို လိုက်နာပါ။
- ခေါင်းစဉ်ထက် ကျော်လွန်၍ ဖတ်ရှုပါ။ ဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်ကို နှိပ်ရန် သို့မဟုတ် မျှဝေရန် မပြုလုပ်မီ၊ ခေါင်းစဉ်က ကတိပေးထားသည့်အတိုင်း ပေးမပေး သေချာစေရန် အကြောင်းအရာကို ဖတ်ကြည့်ပါ။
- ယုံကြည်စိတ်ချရသော သတင်းရင်းမြစ်များကို အသုံးပြုပါ။ စိတ်လှုပ်ရှားဖွယ်ရာများကို အားကိုးမည့်အစား အရည်အသွေးမြင့် သတင်းများ ပေးဆောင်ရန် လူသိများသော ကောင်းမွန်စွာ တည်ထောင်ထားသော သတင်းဌာနများကို ရှာဖွေအသုံးပြုပါ။
- URL နှင့် ရင်းမြစ်ကို စစ်ဆေပါ။ Clickbait ဆောင်းပါးအများစုသည် တရားဝင် သတင်းရင်းမြစ်များကဲ့သို့ မြင်တွေ့ရစေရန် ဒီဇိုင်းထုတ်ထားသော ဝဘ်ဆိုဒ်များမှ ဆင်းသက်လာသည်။ URL ကို နှစ်ခါစစ်ဆေးပြီး ဆိုက်သည် ယုံကြည်စိတ်ချရကြောင်း သေချာပါစေ။
- ဝေဖန်ပိုင်းခြား ပါဝင်ဆောင်ရွက်ပါ။ ခေါင်းစဉ်တစ်ခုကို အဘယ်ကြောင့် တစ်နည်းနည်းဖြင့် စီစဉ်ထားသည်ကို သင့်ကိုယ်သင် မေးကြည့်ပါ။ ၎င်းသည် ချဲ့ကားခြင်း သို့မဟုတ် အလွန်အကျွံ အသေးစိတ်မရှိပါက၊ ၎င်းသည် clickbait ဖြစ်နိုင်သည်။
- သတင်း အစားအစာကို များများစားပါ– သတင်းအချက်အလက်အတွက် သတင်းဌာနတစ်ခု သို့မဟုတ် ပလက်ဖောင်းတစ်ခုတည်းကို မှီခိုအားမကိုးပါနှင့်။ သင့်သတင်းရင်းမြစ်များကို များများပြုလုပ်ခြင်းဖြင့်၊ သင်သည် clickbait နှင့် သတင်းအမှားများ၏ သက်ရောက်မှုကို လျှော့ချနိုင်ပြီး သတင်းအချက်အလက်များကို ပိုမို အသိဉာဏ်ရှိရှိ ရွေးချယ်နိုင်မည် ဖြစ်သည်။
ပါဝင်မှုကို မြှင့်တင်ရန်အတွက် လိမ္မာပါးနပ်သော စျေးကွက်ရှာဖွေရေး ဗျူဟာတစ်ခု ဖြစ်ပုံရသော်လည်း၊ clickbait သည် ရေရှည် ဆိုးကျိုးများ ရှိသည်။ မီဒီယာအပေါ် ယုံကြည်မှု ပျက်ပြားခြင်းမှ သတင်းအမှားများ ပေါ်ပေါက်လာခြင်းအထိ၊ clickbait သည် အဆုံးတွင် လူမှုမီဒီယာ၏ အမှိုက်ပုံ ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် သင့် feed ကို အရည်အသွေးနိမ့် အကြောင်းအရာများဖြင့် ပြည့်နှက်စေပြီး၊ သင့် သိချင်စိတ်ကို လှည့်စားကာ သင့်အချိန်ကို ဖြုန်းတီးစေသည်။ Clickbait ကို ၎င်း၏ အမှန်တကယ် သဘောသဘာဝအတိုင်း အသိအမှတ်ပြုပြီး အွန်လိုင်းသတင်း စားသုံးမှုကို ဝေဖန်ပိုင်းခြား ချဉ်းကပ်မှုကို လက်ခံခြင်းဖြင့်၊ သင်သည် ၎င်း၏ ထောင်ချောက်များကို ရှောင်ရှားနိုင်သည်။ သင် ပါဝင်ဆောင်ရွက်သော သတင်းအချက်အလက်များအကြောင်း ပိုမို အသိဉာဏ်ရှိသော ရွေးချယ်မှုများ ပြုလုပ်နိုင်မည် ဖြစ်ပါသည်။
