သတင်းစာပညာ၏ အဓိပ္ပါယ်နှင့် အရေးပါမှု

သတင်းစာပညာသည် လူ့အဖွဲ့အစည်းနှင့်အတူ ရှည်လျားသော သမိုင်းကြောင်း ဖြတ်သန်းလာခဲ့ပြီး ယနေ့ခေတ်တွင် အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်နေသည့် နယ်ပယ်တစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၎င်း၏ သမိုင်းကြောင်းအစနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုများကို အဆင့်ဆင့် ခြုံငုံသုံးသပ်ကြည့်ပါက အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်သည်။

ရှေးဦးသတင်းဖြန့်ဝေမှု

ရှေးခေတ်ကာလများတွင် သတင်းများကို နှုတ်မှုဖြင့် လက်ဆင့်ကမ်း ဖြန့်ဝေခဲ့ကြသည်။ သံဃာတော်များ၊ တောင်းရမ်းသူများ၊ ကုန်သည်များသည် သတင်းအချက်အလက်များကို တစ်နေရာမှ တစ်နေရာသို့ သယ်ဆောင်ပေးသူများ ဖြစ်ကြသည်။ ရှေးခေတ်ရောမတွင် Acta Diurna (နေ့စဉ်ဖြစ်ရပ်များ) ဟုခေါ်သော အများပြည်သူဆိုင်ရာ ကြေညာချက်များကို ကျောက်ပြားများတွင် ရေးထိုးပြီး လူစည်ကားရာနေရာများ၌ ချိတ်ဆွဲကာ သတင်းဖြန့်ဝေခဲ့ကြသည်။

ပုံနှိပ်စက် ပေါ်ပေါက်လာမှု

၁၅ ရာစုတွင် ဂျိုဟန်နက်စ် ဂူတင်ဘတ်၏ ပုံနှိပ်စက် တီထွင်မှုသည် သတင်းစာပညာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် အရေးပါသော မှတ်တိုင်တစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။ စာအုပ်များ၊ လက်ကမ်းစာစောင်များ၊ သတင်းလွှာများကို အလွယ်တကူ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေနိုင်ခြင်းဖြင့် သတင်းအချက်အလက်များ ပိုမို ကျယ်ပြန့်စွာ ဖြန့်ဝေနိုင်ခဲ့သည်။

ပထမဆုံး သတင်းစာများ

၁၇ ရာစုတွင် ဥရောပ၌ ပထမဆုံးသော သတင်းစာများ စတင်ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။ ဂျာမနီနိုင်ငံ၏ Relation aller Fürnemmen und gedenckwürdigen Historien သည် ပထမဆုံးသော သတင်းစာအဖြစ် သတ်မှတ်ခံရပြီး နောက်ပိုင်းတွင် အင်္ဂလန်၊ ပြင်သစ်စသည့် နိုင်ငံများတွင်လည်း သတင်းစာများ ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။ ထိုခေတ်က သတင်းစာများတွင် နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ စစ်ရေး သတင်းများအပြင် ကြော်ငြာများ၊ ဆောင်းပါးများ၊ စာပေလက်ရာများ ပါဝင်လာခဲ့သည်။

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ သတင်းစာပညာ

၁၈ ရာစုတွင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၌ သတင်းစာပညာ ဖွံ့ဖြိုးလာခဲ့သည်။ ၁၇၀၄ ခုနှစ်တွင် ဘော့စတွန်မြို့၌ ထုတ်ဝေခဲ့သော The Boston News-Letter သည် အမေရိကန်၏ ပထမဆုံးသော သတင်းစာဖြစ်ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် The New York Times, The Washington Post စသည့် သြဇာကြီးသော သတင်းစာများ ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။ အမေရိကန် သတင်းစာပညာသည် လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်ကို အခြေခံသည့်အတွက် အစိုးရအပေါ် ထိန်းကျောင်းမှုနှင့် ပြည်သူ့အကျိုးစီးပွား ကာကွယ်မှုတွင် အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ခဲ့သည်။

၂၀ ရာစုနှင့် နည်းပညာ

၂၀ ရာစုတွင် ရေဒီယို၊ ရုပ်မြင်သံကြား၊ နောက်ပိုင်း အင်တာနက် စသည်တို့၏ ပေါ်ထွက်လာမှုကြောင့် သတင်းစာပညာသည် ပိုမို ကျယ်ပြန့်လာခဲ့သည်။ သတင်းများကို ပိုမို လျင်မြန်စွာ ဖြန့်ဝေနိုင်ခြင်း၊ အသံနှင့် ရုပ်ပုံများဖြင့် သတင်းတင်ဆက်နိုင်ခြင်းကြောင့် သတင်းစာပညာသည် ပိုမို ဆွဲဆောင်မှုရှိလာပြီး ပြည်သူလူထုအပေါ် သက်ရောက်မှုများလာခဲ့သည်။

၂၁ ရာစုနှင့် ဒစ်ဂျစ်တယ်ခေတ်

ယနေ့ခေတ်တွင် သတင်းစာပညာသည် ဒစ်ဂျစ်တယ်နည်းပညာနှင့်အတူ ပြောင်းလဲလျက်ရှိသည်။ အွန်လိုင်းသတင်းဌာနများ၊ လူမှုကွန်ရက်များ၊ မိုဘိုင်းအက်ပလီကေးရှင်းများမှတစ်ဆင့် သတင်းများကို အချိန်နှင့်တစ်ပြေးညီ ဖြန့်ဝေနိုင်လာခြင်းကြောင့် သတင်းစာပညာသည် ပိုမို လူတိုင်း လက်လှမ်းမီလာခဲ့သည်။ သို့သော် သတင်းတု၊ မှားယွင်းသော သတင်းများ ပျံ့နှံ

လာခြင်းသည် သတင်းစာပညာ၏ ကျင့်ဝတ်နှင့် ယုံကြည်မှုကို ထိခိုက်စေသည့် စိန်ခေါ်မှုများကိုလည်း ဖြစ်ပေါ်စေသည်။

သတင်းစာပညာ၏ အနာဂတ်

ဒစ်ဂျစ်တယ်ခေတ်ကြီးတွင် သတင်းစာပညာ၏ အနာဂတ်မှာ စိတ်ဝင်စားဖွယ်ကောင်းသော်လည်း မရေမရာမှုများ ရှိနေသည်။ သတင်းဌာနများသည် စီးပွားရေးပိုင်းအရ ရေရှည်တည်တံ့ရန် နည်းလမ်းသစ်များ ရှာဖွေနေကြရပြီး သတင်းစာဆရာများသည်လည်း ပြောင်းလဲနေသော နည်းပညာများနှင့်အတူ အမီလိုက်နိုင်ရန် ကြိုးစားနေကြရသည်။ သတင်းမီဒီယာများသည် သတင်းအချက်အလက်များကို ပိုမို ဆွဲဆောင်မှုရှိအောင် တင်ဆက်ရန်၊ အပြန်အလှန် ဆက်သွယ်မှုရှိသော သတင်းတင်ဆက်မှုများ ပြုလုပ်ရန်၊ ပရိသတ်နှင့် ပိုမို နီးကပ်စွာ ဆက်သွယ်နိုင်ရန် ကြိုးစားလျက်ရှိကြသည်။

သို့သော် သတင်းစာပညာ၏ အနှစ်သာရဖြစ်သော အမှန်တရားကို ရှာဖွေဖော်ထုတ်ခြင်း၊ တိကျမှန်ကန်မှု၊ ဘက်မလိုက်မှု၊ လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့် စသည်တို့ကို မည်သည့်အခါမျှ မေ့ထား၍ မရပေ။ လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု၏ ကောင်းကျိုးကို လိုလားသော၊ အများပြည်သူ၏ အသံဖြစ်သော သတင်းစာပညာသည် အနာဂတ်တွင် မည်သို့ပင် ပြောင်းလဲစေကာမူ ယင်း၏ အခြေခံကျင့်ဝတ်များကို မြဲမြံစွာ ဆုပ်ကိုင်ထားရမည် ဖြစ်သည်။

သတင်းစာပညာသည် သမိုင်းတစ်လျှောက် ဖြတ်သန်းလာသော ခရီးရှည်တွင် အမျိုးမျိုးသော ပြောင်းလဲမှုများကို ကြုံတွေ့ခဲ့သည်။ နည်းပညာ တိုးတက်မှုနှင့်အတူ သတင်းစာပညာသည်လည်း အသစ်သစ်သော စိန်ခေါ်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။ သို့သော် လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုအတွက် အမှန်တရားနှင့် အသိပညာ ဖြန့်ဝေပေးရန် သတင်းစာပညာ၏ အခန်းကဏ္ဍမှာ မပြောင်းလဲသေးပေ။ သတင်းစာပညာသည် လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်း အမြဲတစေ အရေးပါနေမည်ဖြစ်ပြီး အနာဂတ်တွင်လည်း ၎င်း၏ အခန်းကဏ္ဍကို ဆက်လက် ထမ်းဆောင်နေမည် ဖြစ်သည်။